Kentsel dönüşüm kanunu, riskli yapıların yenilenmesi, afetlere dayanıklı şehirlerin oluşturulması ve modern yaşam alanlarının inşa edilmesini amaçlayan yasal düzenlemelerdir. Türkiye’de bu kapsamda en önemli yasal dayanak, 6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun olarak bilinir. Bu kanun, özellikle deprem gibi doğal afetlere karşı riskli binaların güvenli hale getirilmesini sağlamaktadır.
Kentsel Dönüşüm Kanununun Amacı
- Riskli Yapıların Yenilenmesi:
Depreme dayanıksız ve ömrünü tamamlamış binaların yıkılarak, yerine modern ve sağlam yapıların yapılması. - Güvenli Şehirler Oluşturmak:
Afet riskini azaltmak, altyapıyı güçlendirmek ve şehirleri daha yaşanabilir hale getirmek. - Çevresel ve Sosyal Dönüşüm:
Çevre dostu projeler geliştirilerek, sosyal yaşamı destekleyen alanlar inşa edilmesi.
Kentsel Dönüşüm Kanunu Kapsamında Uygulamalar
Kentsel dönüşüm sürecinin işleyişi şu adımlarla gerçekleşir:
- Riskli Yapı Tespiti: Yapının riskli olup olmadığının belirlenmesi için lisanslı kuruluşlara başvurulur.
- Yıkım Süreci: Riskli yapı onaylandıktan sonra yıkım işlemleri başlatılır.
- Yeniden İnşa: Bina, deprem yönetmeliklerine uygun şekilde yeniden inşa edilir.
- Devlet Destekleri: Kira yardımı, düşük faizli kredi ve vergi muafiyeti gibi teşvikler sağlanır.
Kanunun Sağladığı Avantajlar
Avantaj | Açıklama |
---|---|
Kira Yardımı | Ev sahiplerine ve kiracılara süreç boyunca kira desteği verilir. |
Kredi İmkanları | Uygun faiz oranlarıyla kentsel dönüşüm kredisi sağlanır. |
Vergi Muafiyetleri | Tapu harcı ve diğer vergilerde muafiyet sağlanır. |
Modern Yaşam Alanları | Depreme dayanıklı, sosyal alanları genişletilmiş modern yapılar inşa edilir. |
Kentsel Dönüşüm Kanunundan Kimler Faydalanabilir?
- Riskli yapılarda oturan ev sahipleri ve kiracılar,
- Riskli alanlarda bulunan mülk sahipleri,
- Hisseli mülk sahipleri (2/3 çoğunlukla karar alındığında).
Kanunun Uygulanma Alanları
Kentsel dönüşüm kanunu, özellikle büyük şehirlerde riskli yapıların yoğun olduğu bölgelerde etkin şekilde uygulanmaktadır. Bu kapsamda:
- İstanbul, İzmir, Ankara gibi deprem riski yüksek iller,
- “Riskli alan” ilan edilen mahalleler,
- Sosyo-ekonomik dönüşüm gerektiren bölgeler öncelikli hedefler arasındadır.
Sonuç
Kentsel dönüşüm kanunu, Türkiye’nin afetlere hazırlıklı, güvenli ve modern şehirler oluşturma hedefini destekleyen önemli bir adımdır. Hem bireysel hem de toplumsal faydalar sağlayan bu süreç, vatandaşların daha sağlıklı ve güvenli yaşam alanlarına kavuşmasını amaçlamaktadır. Afetlere karşı bilinçli ve dayanıklı bir toplum için kentsel dönüşüm kanununun önemi büyüktür.